نیمه اول سال ۱۴۰۳ با چالشهای اقتصادی متعددی در ایران همراه بود که تأثیرات عمیقی بر زندگی روزمره مردم گذاشت. در این گزارش به بررسی عوامل مؤثر در افزایش قیمت ها و نوسانات بازارهای مختلف خواهیم پرداخت.
تأثیر تورم بر قدرت خرید خانوارها
تورم در نیمه اول سال مطابق با گزارش ها به میزان 34.2درصد افزایش پیدا کرده، این گزارش به این معنا است که خانوارهای ایرانی به طور متوسط نسبت به سال گذشته برای تامین هزینه های زندگی خود یک سوم بیشتر هزینه کرده اند. با وجود این اتفاقات قشار قابل توجهی بر اقشار مختلف جامعه وارد شده، که باعث کاهش قدرت خرید بسیاری از خانواده می شود.
رابطه نرخ تورم و افزایش اجاره بها
رابطه تورم و مسکن می توان به این گفت که قیمت های به ویژه درکلان شهرها با افزایش قابل توجهی روبه رو شده است. مثلا مسکن در تهران در مرداد 1403 قیمت هر متر مربع به 88.5 میلیون تومان رسیده است که نسبت به سال 1402 یک اقزایش 17 درصدی داشتیم. این افزایش قیمت مسکن باعث شده است که خیلی از مردم نتوانند مسکن با قیمت مناسب خریداری کنند و مجبور به اجاره نشینی شوند که این موضوع باعث افزایش اجاره بها شده است و اجاره ها را حداقل 45 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داده است.
عوامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت طلا و سکه در ایران
نوسانات جهانی تأثیر زیادی بر بازار طلا و سکه گذاشته است. قیمت طلا در نیمه اول سال ۱۴۰۳، ۱۴.۸ درصد افزایش یافته است و قیمت سکه ۱۳.۹ درصد رشد داشته است ، این افزایش قیمت سکه باعث بالا رفتن شدید حباب قیمتی سکه شد که در مقطعی به ۸.۸ میلیون تومان رسید، که نشاندهنده تمایل بالای مردم به خرید طلا و سکه بهعنوان راهی برای حفظ ارزش سرمایه است.
روند کاهشی قیمت دلار
دلار و بازار ارزهای دیجیتال برخلاف سایر بازارها در این مدت روند کاهشی داشته است و دلار از حدود 60 هزار تومن به 59 هزار تومان رسیده است. کاهش قیمت دلار به خیلی چیزها بستگی دارد که در این بازه عمدتا به دلیل سیاست های دولت و کاهش تفاضای ارز بوده است. برخی از کارشناسان این کاهش ارز را در اثر افزایش صادرات و درآمدهای ارزی کشور می دانند.
مقایسه وضعیت تورمی دهکهای مختلف با درآمد
در گزارش های مربوط به تورم باید به این نکته توجه ویژه ای داشت که میزان تورم برای دهک های درآمدری مختلف متفاوت است به عنوان مثال تورم برای فقیرترین دهک حدود 30.7 درصد بوده و برای ثروتمندترین دهک 34.8 درصد گزارش شده است.
نتیجه گیری
بهطور کلی، نیمه اول سال ۱۴۰۳ دوره ای پر از نوسانات و فشارهای اقتصادی برای خانوارهای ایرانی بوده است. افزایش قیمت ها در بسیاری از بخش های اساسی اقتصاد، به ویژه مسکن، طلا و سکه، با وجود کاهش قیمت ارز، نگرانی های زیادی را در جامعه به همراه داشت.